Enheduanna

Książę Dan z państwa Yan ( 燕丹子 Yàn dān zǐ ) to nowela historyczna uwa­żana za pierwszy w li­te­ra­tu­rze chińskiej przykład pełnowymiarowej prozy bele­trystycznej. Fabuła rozgrywa się tuż pod koniec Okre­su Wal­czących Państw 1 (475–221 p.n.e.), a do­tyczy nieudanej próby zamachu na wład­cę państwa Qin ( 秦 ), któ­ry wkrótce zostanie Pierwszym Cesarzem. Trudno jednoznacznie stwierdzić, kiedy ta opowieść została spisana. Nie znamy też autora tego dzieła. Możemy jed­nak przypuszczać, że pochodził on z – podbitego już wtedy przez Qinów ( 秦 ) – państwa Yan ( 燕 ). Świadczą o tym dokładne opisy zdarzeń, jakie mia­ły miejsce w państwie Yan (na przykład podczas pożegnania księcia z nie­doszłym za­machowcem). Z drugiej strony w opisie prze­biegu samego zamachu autor pomija wiele szczegółów, o któ­rych wspo­mina Sima Qian ( 司馬遷 ) w swojej kronice pt.  Zapiski Histo­ryka ( 史記 Shǐ jì ). Przyczyna zamachu Opowieść rozpoczyna s...

Rada to próżna nie potrzebne słowa, Zdrada moc wzięła nie żywie nam głowa, Zginął Dymitr już nie pewny wrót jego. Minął ślad życia nie dojdzie zaś swego 1 . Sebastian Lifftel Upadek Rurykowiczów U schyłku XVI w. dynastia Rurykowiczów wywodząca się od panującego w X w. księcia kijowskiego Igora, skutecznie i trwałe przejąwszy schedę na wschodniej słowiańszczyźnie po tatarskich pozostałościach mongolskiego imperium, miała się ku upadkowi. Ostatni jej przedstawiciel godny miana władcy wielki książę moskiewski od 1533 a od 1547 car rosyjski Iwan IV zwany Groźnym zmarł 19 marca 1584 r., grając w szachy 2 . Kiedy był u szczytu władzy, nic nie zapowiadało mającej wkrótce nastąpić klęski – państwo rosło w siłę, a monarcha dzierżył władzę niepodzielnie i, co najważniejsze w dynastycznych rozgrywkach, miał synów, i to pięciu. Dwóch zmarło jednak w niemowlęctwie 3 , a jednego Iwan zabił niestety sam w d...

Wiersze sławnych poetów polskich można bez problemu dostać w przekładzie na język chiński czy angielski. Jakość tych tłumaczeń pozostawia jednak wiele do życzenia. Nie chodzi o jakość artystyczną, bo ta jest niczego sobie, ale o jakość czysto lingwistyczną. O zrozumienie tekstu na poziomie leksykalno-gramatycznym. Nie dziwiłbym się przeinaczeniom (przedstawionym poniżej), gdyby w wierszach tych występowały rymy lub inne wygibasy, ale utwory te to wiersze wolne. Więc co mieli tłumacze na myśli? Oto fragment przekładów Campo di Fiori na język chiński i angielski. Na język chiński tłumaczył z angielskiego Zhang Shuguang [ 张曙光 ]. Angielski przekład wykonali Louis Iribarne i David Brooks. Aż dwóch do jednego wiersza! Ilu by trzeba tłumaczy do przetłumaczenia Wojny Chocimskiej ? Wróćmy do Miłosza (po operatorze ’=>’ podaję polską retranslację cytowanego fragmentu przekładu): Miłosz: Kat płomień stosu zażegnął Iribarne i Bro...